زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

گروه‌های بنی اسرائیل (قرآن)





خداوند بنی اسرائیل عصر موسی علیه السلام، را به دوازده فرقه و طایفه تقسیم بندی کرده بود.


۱ - گروههای قوم بنی اسرائیل




۱.۱ - دوازده فرقه


بنی اسرائیل عصر موسی علیه السلام، متشکل از دوازده فرقه و طایفه بودند.
واذ استسقی موسی لقومه فقلنا اضرب بعصاک الحجر فانفجرت منه اثنتا عشرة عینا قد علم کل اناس مشربهم... «و (به یاد آورید) زمانی را که موسی برای قوم خویش، آب طلبید، به او دستور دادیم: «عصای خود را بر آن سنگ مخصوص بزن!» ناگاه دوازده چشمه آب از آن جوشید آن گونه که هر یک (از طوایف دوازده گانه بنی اسرائیل)، چشمه مخصوص خود را می‌ شناختند! (و گفتیم:) «از روزی‌های الهی بخورید و بیاشامید! و در زمین فساد نکنید!» (مقصود از «اناس»، طوایف بنی اسرائیل است که به قرینه «اثنتا عشرة عینا» آنها دوازده طایفه بودند.)
ولقد اخذ الله میثـق بنی اسرءیل وبعثنا منهم اثنی عشر نقیبا... «خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت. و از آنها، دوازده نقیب (سرپرست) برانگیختیم.....» (منظور از ضمیر «منهم»، اسباط دوازده گانه بنی اسرائیل است.)
وقطعنـهم اثنتی عشرة اسباطا امما... «ما آنها را به دوازده گروه که هر یک شاخه ‌ای (از دودمان اسرائیل) بود تقسیم کردیم....»

۱.۱.۱ - اسباط


" و قطعناهم اثنتی عشرة اسباطا امما... " کلمه"سبط" در لغت به معنای پسر زاده و یا دختر زاده است، و جمع آن"اسباط" می‌ آید، و لیکن در بنی اسرائیل به معنای قوم خاصی بوده، سبط در اصطلاح ایشان به منزله قبیله در نزد عرب است.

۱.۲ - اساس گروه بندی


انتساب بنی اسرائیل به هر یک از فرزندان یعقوب علیه السلام، اساس گروه بندی آنان بود.
وقطعنـهم اثنتی عشرة اسباطا امما... «ما آنها را به دوازده گروه- که هر یک شاخه ‌ای (از دودمان اسرائیل) بود- تقسیم کردیم....» (به کارگیری واژه «اسباط» برای تیره‌های دوازده گانه بنی اسرائیل، اشاره به این دارد که اساس قبایل که همه نواده‌های یعقوب علیه‌السّلام هستند، دوازده فرزند او می‌باشند.)

۱.۳ - مقسم


خداوند، تقسیم کننده بنی اسرائیل به گروههای دوازده گانه بود.
وقطعنـهم اثنتی عشرة اسباطا امما... «ما آنها را به دوازده گروه- که هر یک شاخه ‌ای (از دودمان اسرائیل) بود- تقسیم کردیم....»

۱.۳.۱ - نعمت خدا


در این آیه اشاره به چند قسمت از نعمتهای خدا بر بنی اسرائیل می‌ کند. نخست می‌ گوید: " ما آنها را به دوازده گروه تقسیم کردیم" (تا نظمی عادلانه و دور از برخوردهای خشونت آمیز در میانشان حکومت کند) (و قطعناهم اثنتی عشرة اسباطا امما).
روشن است هنگامی که یک ملت دارای تقسیم بندی‌های صحیح و منظم بوده باشد، و هر بخش و یا هر گروه تحت رهبری رهبر لایقی قرار گیرد، اداره آنها آسانتر و رعایت عدالت در میانشان سهل تر خواهد بود، و به همین دلیل تمام کشورهای جهان می‌ کوشند از این اصل پیروی کنند.

۱.۴ - منشا تقسیم


خداوند، منشا تقسیم بنی اسرائیل به گروهها و امتهای صالح و ناصالح بود.
وقطعنـهم فی الارض امما منهم الصـلحون ومنهم دون ذلک... «و آنها را در زمین بصورت گروه‌هایی، پراکنده ساختیم گروهی از آنها صالح، و گروهی ناصالحند. و آنها را با نیکی‌ها و بدی‌ها آزمودیم، شاید بازگردند!»

۱.۴.۱ - پراکندگی یهود


در این آیه به پراکندگی یهود در جهان اشاره کرده می‌ گوید: " ما آنها را در زمین متفرق ساختیم و به گروه‌های مختلفی تقسیم شدند، بعضی از آنها صالح بودند به همین دلیل هنگامی که فرمان حق و دعوت پیامبر اسلام ص را شنیدند، ایمان آوردند، و جمعی دیگر چنین نبودند" و حق را پشت سر انداختند و برای تامین زندگی مادی خود از هیچ کاری فروگذار نکردند (و قطعناهم فی الارض امما منهم الصالحون و منهم دون ذلک).

۲ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۶۰.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۳، ص۲۹۵.    
۳. مائده/سوره۵، آیه۱۲.    
۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۰.    
۵. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۸، ص۳۷۱.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۴، ص۳۷۸.    
۷. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۰.    
۸. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۰.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۴۱۱.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۶۸.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص۴۳۰.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۰۱، برگرفته از مقاله «گروه‌های بنی اسرائیل».    


رده‌های این صفحه : بنی اسرائیل | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.